بيني يكي از مهم ترين اعضاي بدن در حفظ سلامت است كه داراي فيزيولوژي بسيار پيچيده اي است و وظايفي از قبيل حس بويايي، تنظيم دما، تنظيم رطوبت، تصفيه ذرات هوا و ايفاي نقش در تكلم را به عهده دارد.

امروزه بسياري بدون هيچ گونه آگاهي نسبت به اين عضو بدن، صرفا به دليل نازيبا بودن بيني يا بيشتر زيبا شدن راضي مي شوند براي اصلاح و زيبايي زير تيغ جراحي بروند، بي آن كه اطلاعاتي از عواقب پس از عمل جراحي داشته باشند.

دكتر علي اصغر پيوندي، جراح و متخصص گوش و حلق و بيني در گفت وگو با «جام جم»، مهم ترين عملكرد بيني را ايجاد راه هوايي براي تنفس طبيعي عنوان كرده و مي گويد: كوچك ترين تغيير در مجراي تنفسي بيني، مي تواند موجب مقاومت قابل ملاحظه اي در برابر عبور هوا شود به طوري كه اگر قطر مسير عبور هوايي تنفسي از راه بيني به نصف كاهش پيدا كند، مقاومت هوايي بيني 16 برابر مي شود.

وي خاطرنشان مي كند: تنظيم دماي هوا، زماني صورت مي گيرد كه هواي استنشاقي از روي سطح بيني كه حاوي شبكه غني مويرگي است، مي گذرد كه صرف نظر از حرارت هواي تنفسي، دماي هوا در حلق به ندرت بيش از 4 درجه نسبت به دماي طبيعي بدن نوسان دارد.

به گفته اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، بيني نقش مهمي در تكلم دارد و موجب افزايش رزونانس (تشديد) صدا مي شود به طوري كه در موقع گرفتگي بيني، صداي «ميم» به صورت «با» و صداي «نون» به شكل «دال» ادا مي شود.

تنفس حياتي ترين عملكرد زندگي است كه نتيجه آن رسيدن اكسيژن به بافت هاي بدن است و هنگامي كه تنفس از مسير طبيعي خود از راه بيني منحرف شود، عوارض آن تمام بافت هاي بدن را تحت تاثير قرار مي دهد و شخصي كه تنفس از راه بيني را از دست بدهد نه تنها در زندگي فردي بلكه در زندگي اجتماعي اش نيز دچار مشكل مي شود.

اين جراح پلاستيك بيني با اشاره به اين كه بي حالي، خواب آلودگي، كسالت، بي حوصلگي و عصبي بودن از عوارض اختلال در تنفس به شمار مي رود، مي افزايد: محروميت از تنفس بيني مي تواند خشكي مجاري تنفسي و ضعف سيستم دفاعي را نيز در پي داشته باشد.

دكتر پيوندي با بيان اين كه تنفس دهاني مزمن باعث مي شود تا دندان ها جرم گرفته، زبان خشك و شخص دچار بوي بد دهان شود، مي گويد: تنفس دهاني مي تواند سبب ايجاد خشكي، زخم و درد در ناحيه حلق و در نتيجه ايجاد توده در گلو شود.

وي دو علت شايع مشكلات تنفسي در بيماران داوطلب جراحي پلاستيك بيني را انحراف تيغه بيني و رشد بيش از اندازه شاخك هاي بيني دانسته كه همزمان با جراحي پلاستيك بيني قابل اصلاح هستند، ولي علت سومي كه شامل پوليپ هاي بيني و سينوزيت مزمن است، لازم است در مرحله جداگانه اي، پيش از انجام جراحي پلاستيك بيني، تحت درمان مناسب قرار بگيرد.

به گفته اين پزشك متخصص، جراحي پلاستيك بيني را مي توان جزو چند جراحي شايع در جهان دانست، چرا كه بيني عضوي مركزي در صورت محسوب مي شود كه هرگونه اشكال و ناهنجاري در آن مي تواند بقيه اعضاي صورت را تحت تاثير قرار دهد به همين دليل بسياري از بيماران پس از انجام عمل جراحي بيني خود احساس مي كنند بقيه اعضاي بدنشان نيز دستكاري شده است و برعكس اگر جراحي موفقيت آميز نباشد، تناسب تمام قسمت هاي صورت به هم مي ريزد.

● عوارض جراحي

دكتر پيوندي عواض جراحي بيني را به دو دسته تقسيم كرده و مي افزايد: در عوارض تنفسي معبر عبور هوا، پس از عمل تنگ مي شود و فرد مجبور مي شود مدام از دهان نفس بكشد و همين امر عاملي مي شود تا فرد دچار صدايي تو دماغي شود و به خاطر مشكلات چسبندگي بيني بايد به طور مداوم ترشحات بيني خود را پاك كند، اما عارضه دوم كه مربوط به ظاهر بيني مي شود به دليل كم يا زياد برداشتن بافت هاي بيني است و ممكن است در عمل جراحي، پرده هاي بيني بيش از حد كوچك شده باشد يا اين كه غضروف هاي نوك بيني بيش از حد كم شود كه باعث ايجاد چال هايي عميق مي شود.

وي اظهار مي كند: تجربه نشان مي دهد كه اغلب بيماران، علاقه اي به مصنوعي به نظر رسيدن بيني خود ندارند، چرا كه در جامعه ما پذيرش يك بيني طبيعي بزرگ قابل قبول تر از يك بيني جراحي شده كوچك است، بنابراين در جراحي هاي بيني بايد سعي شود حداقل دستكاري روي بيني صورت بگيرد و براي از بين رفتن عوارض نيز بايد از برداشتن بسيار بافت ها پرهيز كرد.

در هر صورت جراحي بيني با توجه به استقبال زياد از آن در جهان، همچون معادله اي چند مجهولي است كه بايد تمام فاكتورهاي لازم آن را در نظر گرفت و پس از عمل با پيگيري هاي صحيح، از عوارض جدي آن جلوگيري كرد.

همچنين بايد دانست كه انگيزه افراد از انجام چنين جراحي چيست، چون گاهي اوقات جوانان انگيزه اي كافي براي اين جراحي ندارند و صرفا به اصرار ديگران تن به آن مي دهند كه نمي تواند دليل توجيه كننده خوبي باشد.