سرماخوردگی یک عفونت ویروسی مسری است که راه های تنفسی فوقانی را آلوده نموده و باعث تحریک و ترشح در راه های هوایی می شود. ابتلا به سرماخوردگی ممکن است در اثر تماس با فرد آلوده یا تماس با وسایل آلوده صورت پذیرد و گاهی عواملی مانند سرما، استرس و خستگی می توانند شرایط را برای فعالیت ویروس سرماخوردگی نهفته در مجرای تنفسی مناسب کند.

سرماخوردگی ها معمولا ناگهانی شروع می شوند. آب ریزش در ابتدا شفاف بوده و ممکن است شدت یافته و زرد رنگ گردد. گرفتگی بینی، سرفه، گلودرد، بی حالی، خستگی، بیتابی، بی اشتهایی، گاها ریزش اشک و التهاب از علائم عمده آن است.

● عوامل موثر در بروز سرماخوردگی

ویروس های سرماخوردگی پس از ورود به بدن در مخاط دستگاههای تنفسی ایجاد بیماری کرده و همراه با ترشحات دستگاه تنفسی از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است. بنابراین:

▪ دست دادن، روبوسی، عطسه و سرفه در محلهای عمومی باعث انتقال آن می شود.

▪ رطوبت و درجه حرارت در انتشار ویروس نقش دارد، این بیماری در کشورهای مناطق معتدل در فصل سرما (زمستان و پاییز) به علت بارندگی و رطوبت بیشتر است.

▪ از دیگر علل افزایش بروز سرماخوردگی در فصل سرما حضور در مكان های شلوف همچون وسایل نقلیه عمومی و تجمع در فضاهای بسته و عدم استفاده از تهویه مناسب است.

▪ تغذیه یکی از فاکتورهای موثر در عملکرد سیستم ایمنی است. بنابراین سوء تغذیه در بروز بیماری های عفونی نقش مهمی را ایفا می کند. ابتلا به بیماری های مزمن قلبی ، کلیوی و ریوی نیز فرد را مستعد ابتلا به این عفونت می کند.

سرماخوردگی بیماری است که اگر چه مرگ و میر به دنبال ندارد ولی بروز آن باعث مشکلات زیادی برای افراد می شود و باعث غیبت از کار می شود.

● از طرفی با انجام اقداماتی به راحتی قابل پیشگیری است بنابراین در مبارزه با سرما خوردگی، پیشگیری باید هدف اصلی باشد برای پیشگیری باید اقدامات زیر را انجام داد:

۱) دست های خود را بشوئید: بیشتر ویروس های سرماخوردگی از طریق تماس مستقیم منتشر می شوند. کسی که سرماخورده است بداخل دست های خود عطسه کرده و سپس اشیائی مثل تلفن ، صفحه کلید کامپیوتر یا لیوان را لمس می کند. میکروب ها می توانند برای ساعت ها و در بعضی موارد هفته ها زنده باقی مانده و سپس به فرد بعدی که آن اشیاء را لمس می کند منتقل شود .

بنابراین باید دستهای خود را مکرراً بشوئید . در صورتی که امکان شستن دستتان را ندارید دستهای خود را بسیار سخت برای یک دقیقه به هم بمالید . این کار باعث جداشدن اکثر ویروسهای سرماخوردگی از پوست می شود .

۲) سرفه و عطسه خود را با دستانتان نپوشانید: زمانی که احساس می کنید در حال سرفه یا عطسه هستید از یک دستمال دستمال استفاده کرده و آنرا بلافاصله دور بیاندازید .

اگر دستمال ندارید سر خود را از افرادی که نزدیک شما هستند به طرف دیگر چرخانده و به فضای آزاد سرفه کنید .

۳) صورتتان را لمس نکنید: ویروس های سرماخوردگی از طریق چشم ، دهان و بینی وارد بدن شما می شوند . لمس صورت کودکان راه اصلی ابتلای آنان به سرماخوردگی بوده و همچنین موجب انتقال سرماخوردگی از آنان به والدینشان می باشد .

۴) مقدار زیادی مایعات بنوشید: آب سیستم بدن شما را شستشو داده و باعث خروج سموم از بدن شما می شود . یک فرد بالغ سالم بطور متوسط روزانه ۸ لیوان مایعات نیاز دارد

۵) از سونا استفاده کنید: وقتی به سونا می روید هوائی که استنشاق می کنید بالاتر از ۸۰ درجه است و این درجه حرارت باعث از بین رفتن ویروس های سرماخوردگی می شود .

۶) از هوای آزاد استفاده کنید: اکثریت افراد در زمانی که هوا سرد است در خانه و محوطه های بسته می مانند بنابراین میکروب های بیشتری در اطاق های خشک و شلوغ در حال گردش است .

۷) ورزش های آیروبیک را به طور منظم انجام دهید: این ورزش ها باعث افزایش سلولهای مقابله کننده با ویروس در بدن می شود .

۸) غذاهای گیاهی مصرف کنید: مواد طبیعی موجود در گیاهان باعث افزایش ویتامین های بدن می شود . بنابراین میوه و سبزیجات سبز تیره ، قرمز و زرد مانند اسفناج ، کاهو ، هویج ، گوجه فرنگی ، سیر و ... مصرف کنید . آب پرتقال هرچه تازه تر باشد ویتامین C بیشتری دارد و طول مدت درمان را کوتاهتر می کند

۹) ماست بخورید : باکتری های مفید موجود در ماست باعث تحریک تولید مواد سیستم ایمنی شده که با بیماری مبارزه می کند .

۱۰) سیگار نکشید: آمار نشان می دهد که سیگاری ها دچار سرماخوردگی های بیشتر و مکرر می شوند . حتی نزدیک به افراد سیگاری بودن بطور واضح سیستم ایمنی را از بین می برد. دود راههای هوائی بینی را خشک کرده و مژک های آنرا فلج می کند . مژک های موهای ظریفی هستند که مخاط بینی و ریه ها را پوشانده و با حرکات موجی شکل خود ویروس های سرماخوردگی را از مجاری بینی خارج می کنند . یک سیگار مژک ها را برای ۳۰-۴۰ دقیقه فلج می کند.

۱۱) مصرف الکل را قطع کنید : مصرف الکل کبد را که اولین سیستم تصفیه کننده بدن است را تخریب کرده و این به این معناست که تمامی انواع میکروبها بدن شما را به سرعت ترک نخواهند کرد .

۱۲) راحت و آسوده باشید: اگر شما بتوانید آرامش داشته باشید می توانید سیستم ایمنی خود را به هنگام نیاز فعال کنید.

۱۳) غرغره کردن نمك: این كار باعث مرطوب شدن گلو و بهبودی موقت می شود. این کار را با استفاده از یک قاشق چایخوری نمک داخل یک استکان آب ولرم و روزانه حدود ۴ بار انجام دهید