لطفا دست نگه دارید! دیگر لازم نیست برای مشاركت مالی در اداره امور مدرسه دست به جیب شوید. امسال قرار نیست مدیران و معاونان مدرسه از شما بخواهند كه دین تان را به آینده فرزندتان ادا كنید، چرا كه تاكنون ۷۵ میلیارد تومان سرانه به حساب مدارس واریز شده و بقیه سرانه هم تا چندماه آینده به دست مدیران می رسد.
حمیدرضا حاجی بابایی، وزیر آموزش و پرورش خبر داده است كه تاكنون ۷۵ میلیارد تومان اعتبار در دو مرحله به سرانه دانش آموزی اختــصاص یافتــه كه در مرحله اول ۵۰ میلیارد تومان و در مرحله دوم ۲۵میلیارد تومان به حساب مدارس واریز شده است.
به گفته او به طور متوسط سهم سرانه هر مدرسه در سال جاری بالای دو میلیون تومان خواهد بود كه به نظر می رسد فصل كمبود اعتبارات مدارس با این بودجه به پایان خواهد رسید، اما بررسی سرانه دانش آموزی سال قبل نشان می دهد كه وضع مدارس امسال چندان خوشایند نیست و سرانه با افت ۳ هزار تومانی روبه روست.
● سال قبل، سال خوبی نبود
با انتشار گزارش «اولین وعده مهرماه آموزش و پرورش»، برخی مدیران مدارس در تماس با «جام جم»، ابراز امیدواری كردند كه مشكلات سال قبل، برای مدارس تكرار نشود. یكی از مدیران مدرسه راهنمایی پسرانه، در این باره گفت: شما دائم از مدیرانی انتقاد می كنید كه بابت ثبت نام و كارنامه دانش آموزان از اولیا وجه نقد طلب می كنند، در حالی كه هیچ گاه نمی پرسید، چرا آنها وادار به چنین كاری می شوند!؟»
وی با تاكید بر این كه درخواست پول از والدین از سخت ترین كارهای ممكن در مدارس است، توضیح داد: نمی دانید چقدر سخت است به پدران و مادران التماس كنید كه ۱۰ یا ۲۰ هزار تومان به مدرسه كمك كنند؟ چون من سال گذشته با ۳۵۰ دانش آموز فقط ۷۰۰ هزار تومان دریافت كردم و اگر كمك اولیا را حتی به اجبار نداشتم مجبور بودم شغلم را تغییر دهم.»
این در حالی است كه به گزارش اداره كل بودجه و تامین منابع وزارت آموزش و پرورش در سال ۸۸ سرانه دانش آموزی باید ۱۸ هزار تومان می بود كه به نظر می رسد این رقم هیچ گاه به دست مدارس نرسید. براساس آمارهای موجود، متاسفانه در ایران سهم نظام آموزش مدرسه ای از تولید ناخالص ملی حدود ۳ تا ۴ درصد است در حالی كه براساس میانگین جهانی باید ۶ درصد باشد. س. كهنمویی، كارشناس آموزش مدارس، افق آموزش و پرورش را در سال تحصیلی جدید روشنتر از قبل می بیند و می گوید: «این كه عملكرد یك وزارتخانه به دلیل كمبود اعتبارات زیر سوال برود، اصلا پسندیده نیست، چرا كه در بین نهادهای اجرایی، وزارت آموزش و پرورش بی ادعاترین وزارتخانه است كه بیشترین انتظارات از آن وجود دارد، فشار روانی و پاسخ خواهی از این دستگاه بیش از سایر دستگاه هاست و به خاطر فراگیری نیازمند اعتبارات بیشتر و مدیریت قوی تر است.»
كهنمویی، وزارت آموزش و پرورش را نیازمند توجه بیشتر سیاستگذاران و اختصاص اعتبارات بیشتر می داند و اضافه می كند: «تمام مدیران این وزارتخانه زحمت می كشند، اما باید بپذیریم بدون پول نمی توانیم به اهدافمان برسیم.»
● جزئیات سرانه سال ۸۹
هر چند سال تحصیلی جدید از پنجشنبه آغاز شده و وزارت آموزش و پرورش تمام مدارس را ملزم كرد تا اول مهر درهای خود را باز كنند، اما برخی مدارس غیردولتی و بسیاری از دانش آموزان، امروز برای نخستین بار سر كلاس ها حاضر می شوند و به نظر می رسد امروز اولین روز مدرسه به طور رسمی برای ۱۲ میلیون دانش آموز باشد. تعداد دانش آموزان در سال تحصیلی جدید حدود ۵ / ۱ میلیون نفر كاهش یافته و سرانه دانش آموزی ۱۵ هزار تومان اعلام شده است.
ابراهیم سحرخیز، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش، می گوید: این سرانه در مقاطع تحصیلی مختلف متفاوت است كه در مقطع متوسطه بیش از ۱۵ هزار تومان و در دوره ابتدایی كمتر از ۱۵ هزار تومان اختصاص می یابد كه در برخی از استان ها از بودجه سال گذشته سرانه به حساب مدارس واریز شده است. بعلاوه بودجه سرانه عادی، یك تا ۵ میلیون تومان نیز ویژه مدارس روستایی به حساب آن واریز خواهد شد.
این سخنان در حالی بیان می شود كه به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، در بهمن ماه سال گذشته، رحیم ممبینی، معاون بودجه معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری در توضیح لایحه بودجه سال ۸۹، تاكید كرد: سرانه مدارس كشور در بودجه سال آینده (۸۹) از ۱۴ هزار تومان به ۲۵ هزار تومان افزایش می یابد.
افزون بر این، وزارت آموزش و پرورش نیز در اسفند سال گذشته سرانه دانش آموزی در سال ۸۸ را ۱۸ هزار تومان خوانده بود كه براساس وعده آن زمان این وزارتخانه در سال جاری باید به ۲۵ هزار تومان افزایش می یافت.
از آن مهم تر این كه، زكریا یازرلو، رئیس سازمان آموزش و پرورش شهر تهران در گفتگو با مهر، سرانه دانش آموزان را در سال ۸۸، حدود ۲۸ هزار تومان عنوان كرد.
وی حتی این سرانه را در سال ۸۷، ۱۸ هزار و ۱۰۰ تومان به ازای هر دانش آموز اعلام كرد، در حالی كه رسانه ها از سرانه ۴۰۰۰ تومانی دانش آموزان در سال ۸۷ خبر داده بودند.شنیدن این آمارهای متناقض از زبان مسوولان اجرایی كشور، گیج كننده است. اگر سرانه دانش آموزی سال گذشته در كشور ۱۸ هزار تومان و در تهران ۲۸ هزار تومان بوده، چگونه می توانیم به سرانه ۱۵ هزار تومانی امسال كه وزیر و روسای آموزش كشور به آن مباهات می كنند، اطمینان كنیم.
براساس اخبار موجود، كمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گزارشی اعلام می كند كه سرانه دانش آموزی در سال ۸۹ و براساس لایحه بودجه امسال به ۲۵ هزار تومان افزایش خواهد یافت و این بودجه راهكار مناسبی برای رفع مشكل مدیران مدارس برای تامین هزینه های آب، برق، تلفن و... است. در این باره علی كریمی فیروزجانی تاكید می كند: بودجه وزارت آموزش و پرورش در سال ۸۹ با ۳۰ درصد رشد از ۸۸۳۶ میلیارد تومان به ۱۱ هزار و ۴۲۱ میلیارد تومان افزایش می یابد.
چنین وضعیتی نشان می دهد كه از یكسو بودجه آموزش و پرورش رشد داشته ولی سرانه مدارس كاهش یافته است. اگر سخنان مسوولان را در سال گذشته ملاك بدانیم، آموزش و پرورش با افت سرانه روبه روست و اگر وعده نظام آموزش را در سال جاری صحیح تلقی كنیم،پس آمارهای امیدواركننده سال گذشته چگونه توجیه می شود؟