حقایق

اگر چه تهیه واکسن ها باعث شده اند که برخی از بیماری ها در دوران کودکی به ندرت اتفاق بیافتد ، بسیاری از بیماریهای دیگر از عفونت معمولی مانند خروسک گرفته تا مشکلات مرموزی مانند بیماری کاوازاکی همچنان باقی مانده اند. در ادامه با حقایقی درباره بیست و چهار بیماری کودکی آشنا می شوید اما برای تشخیص و درمان مناسب باید به پزشک مراجعه نمایید.

ویروس سنسیشیال تنفسی یا RSV

RSV مخفف ویروس سنسیشیال تنفسی است. این بیماری علت اصلی برونشیولیت (التهاب مسیرهای هوایی کوچک) و ذات الریه در نوزادان است. عفونت با علائمی شبیه آنفلوانزا از جمله تب، آب ریزش بینی و سرفه شروع می شود. تا چهل درصد از کودکان با اولین عفونت RSV دچار خس خس شدید شده و تا ۲ درصد نیاز به بستری شدن خواهند داشت. این بیماری در کودکان سنین بالاتر و بزرگسالان خفیف تر است.

عفونت گوش

کودکان به دلیل کوچک بودن لوله استاش، مستعد عفونت گوش هستند. این لوله گوش را به گلو متصل می کند و هنگامی که سرماخوردگی التهاب ایجاد می کند ممکن است این مسیر مسدود شود و مایعات درون گوش میانی (پشت پرده گوش) محبوس شوند که به میکروب ها امکان رشد و تکثیر میدهد. علائم آن شامل تب، بهانه گیری و کشیدن گوش است. بیشتر عفونتهای گوش به علت ویروسها اتفاق میافتند و به خودی خود از بین می روند. واکسیناسیون کودکان به پیشگیری از عفونتهای ناشی از باکتریهای مشخصی که موجب عفونت گوش می شود، کمک می کند.

سریشی شدن گوش

تجمع مایعات در گوش میانی (بدون درد یا با درد) اوتیت مدیای منتشره یا OME خوانده می شود و اغلب پس از عفونت حاد گوش یا عفونت دستگاه تنفسی فوقانی ایجاد میشوند. این مایعات معمولا ظرف چند هفته به خودی خود از بین می روند. با این حال در صورتی که این وضعیت طولانی شد و یا مایعات غلیظ و سریش مانند شدند (سریشی شدن گوش) ممکن است در شنوایی کودک تداخل ایجاد کند. لوله های گوش ممکن است برای کمک به تخلیه مایعات توصیه شود.

خروسک | Croup

نشانه مشخص خروسک سرفه های پشت سر هم با صدایی شبیه به صدای پارس سگ است. علت سرفه، التهاب در مسیرهای هوایی فوقانی است که معمولا به علت ویروس اتفاق میافتد. اگر تنفس به شدت دچار اختلال شود، ممکن است نیاز باشد کودک در بیمارستان تحت درمان قرار بگیرد اما بیشتر کودکان خود ظرف یک هفته بهبود می یابند. خروسک در کودکان زیر ۵ سال بیشترین شیوع را دارد.

بیماری دست – پا و دهان

بیماری دست – پا و دهان موجب تب همراه با تاول در داخل دهان، کف دستها، باسن و کف پا می شود. معمولا این بیماری توسط ویروس کوکساکی A۱۶ ایجاد می شود. این ویروس در بین کودکان در تابستان و اوایل پاییز گسترش می یابد. بیشتر موارد آن جدی نیست و یک هفته تا ده روز طول می کشد.

چشم صورتی | Pinkeye

قرمزی، ریزش اشک، خارش و سخت شدن مژه ها از علائم التهاب ملتحمه (conjunctivitis) است که معمولا چشم صورتی خوانده می شود. چشم صورتی اغلب توسط ویروس سرماخوردگی ایجاد می شود و به سرعت در مدارس و مهدکودک ها گسترش می یابد. با متخصص اطفال صحبت کنید تا مشخص شود کودکتان نیاز به درمان دارد یا خیر. بیشتر موارد چشم صورتی ظرف چهار تا هفت روز بهبود می یابد.

بیماری پنجم | Fifth Disease

بیماری پنجم اغلب بیماری گونه سیلی خورده خوانده می شود و موجب بثورات پوستی قرمز روشن بر روی صورت کودک می شود. در بالاتنه، بازو یا پاها نیز ممکن است این بثورات پوستی دیده شود. مسئول آن پارواویروس b۱۹ است که ممکن است علائمی شبیه به سرماخوردگی خفیف پیش از مشاهده بثورات پوستی، ایجاد کند. همین که بثورات پوستی ظاهر شد بیماری کودک دیگر واگیردار نیست. بیست درصد از کودکان تا سن ۵ سالگی به آن مبتلا شده و شصت درصد از کودکان تا سن ۱۹ سالگی آن را تجربه کرده اند. این تحریکات پوستی معمولا ظرف هفت تا ده روز از بین میرود.

روتاویروس | Rotavirus

پیش از معرفی یک واکسن موثر، روتاویروس علت اصلی مرگ های مرتبط با اسهال در کودکان بود. علائم اصلی آن استفراغ و اسهال آبکی است که می تواند به سرعت بدن کودک را بی آب کند. در حال حاضر دو واکسن روتاویروس برای نوزادان وجود دارد و مطالعات نشان میدهد که کاهش چشمگیری در تعداد موارد جدید ابتلا به آن وجود داشته است.

بیماری کاوازاکی | Kawasaki Disease

بیماری کاوازاکی مشکلی بسیار نادر و مرموز است که در کودکان زیر ۵ سال اتفاق میافتد. علائم آن شامل تب بالا، لکه های بثورات پوستی، تورم و قرمزی دستان و پاها، چشمان قرمز و لب های قرمز و ترک خورده است. بدون درمان این بیماری ممکن است به قلب آسیب وارد کرده و می تواند مرگبار باشد. پزشکان هنوز علت این بیماری را نمی دانند.

آبله مرغان | Chickenpox

اکنون آبله مرغان از طریق واکسن واریسلا قابل پیشگیری است. واکسیناسیون دلیل هایی بیشتر از صرفاً جلوگیری از ایجاد تاولهای قرمز و دارای خارش در فرزندتان دارد. آبله مرغان میتواند موجب مشکلات خطرناکی در نوزادان، بزرگسالان و زنان باردار شود. پیش از واکسن، آبله مرغان هر ساله افراد زیادی را راهی بیمارستان می کرد.

سرخک | Measles

اگر کودک شما واکسنهایش را به موقع دریافت می کند، احتمالا نیازی نیست نگران سرخک باشید اما مرکز کنترل بیماریهای امریکا بروز آن در بین کودکانی که واکسینه نشده اند را گزارش کرده است. این عفونت با تب، آبریزش بینی و سرفه شروع می شود. هنگامی که این علائم از بین می روند، در تمامی بدن جوشهایی ظاهر می شوند. بیشتر کودکان ظرف دو هفته بهبود می یابند اما برخی دچار ذات الریه یا مشکلات دیگر می شوند.

اوریون | Mumps

اوریون بیماری کودکانه دیگری است که پیش از ساخت واکسن، بسیار شایع بود. این عفونت اغلب موجب هیچ علامتی نمی شود اما علائم کلاسیک آن تورم غدد بین گوش و فک است و موجب ظاهر ورم کرده گونه ها می شود. علیرغم میزان واکسیناسیون بالا، هنوز افراد زیادی به آن مبتلا می شوند.

سرخجه (سرخک آلمانی) | Rubella

سرخجه که سرخک آلمانی نیز خوانده می شود بیماری ویروسی خفیفی است که معمولا مشکلات جدی ایجاد نمی کند. با این حال ممکن است در صورت باردار بودن زن مبتلا، به جنین صدمه وارد شود. علائم آن تب خفیف و جوش است که از صورت به بقیه بدن گسترش می یابد. واکسن استاندارد دوران کودکی به نام MMR در مقابل سرخجه، سرخک و اوریون محافظت می کند.

سیاه سرفه | Pertussis

سیاه سرفه موجب سرفه های سخت در کودکان می شود به طوری که نفس فرد تمام شده و کبود می شود و با صدای خاصی هوا را به داخل ریه می کشد. این عفونت در نوزادان شدیدتر است و ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان وجود داشته باشد. واژه پزشکی این بیماری pertussis است. آنتی بیوتیکها در درمان موثر نیستند بنابراین واکسیناسیون برای پیشگیری ضروری است. بزرگسالان نیاز به تزریق واکسن یاد آور در هر ده سال یک بار دارند و زنان باردار باید در هر بارداری این کار را انجام دهند.

مننژیت | Meningitis

مننژیت التهاب یا عفونت بافت اطراف مغز و طناب نخاعی است. در نوجوانان و بزرگسالان علائم اصلی آن سردرد، تب و سفت شدن گردن است. کودکان ممکن است علائمی شبیه آنفلوانزا یا تحریک پذیری شدید داشته باشند. مننژیت ویروسی معمولا خفیف است اما مننژیت باکتریایی شدیدتر بوده و در صورت عدم درمان فوری، میتواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد. واکسنهایی برای پیشگیری از عوامل باکتریایی مشخص مننژیت در دسترس هستند.

گلودرد استرپتوکوکی (Strep Throat)

بیشتر کودکان به گلو درد مبتلا می شوند که معمولا به علت ویروس سرما خوردگی است. چطور میتوان گفت گلو درد توسط باکتری استروپتوکوک ایجاد شده است؟ عطسه یا آبریزش بینی علائم سرماخوردگی است. علائم گلو درد استرپتوکوکی شامل این موارد است: گلودردی که بیش از یک هفته طول می کشد، بلع دشوار یا دردناک، بزاق زیاد، تحریکات پوستی، چرک در پشت گلو، تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد، یا تماس داشتن با فرد دارای گلو درد استرپتوکوکی. گلو درد استرپتوکوکی با آنتی بیوتیک درمان می شود.

مخملک یا تب اسکارلت | Scarlet Fever

گاهی اوقات جوشهای قرمز و برجسته همراه با گلو درد استرپتوکوکی مشاهده می شوند که مخملک نام دارد. جوشها در سینه و شکم شروع شده و به سرتاسر بدن گسترش می یابند. در این بیماری سطح زبان شبیه به توت فرنگی شده و تب بالا است. این بیماری بدون درمان ممکن است منجر به تب روماتیسمی شده و در موارد نادر به قلب آسیب برساند. به همین علت است که مخملک زمانی بیماری نگران کننده دوران کودکی به شمار می آمد. امروزه درمان آن با آنتی بیوتیک به سادگی انجام می شود.

سندرم ری

احتمالا شنیده اید که هرگز نباید به کودکان یا نوجوانان آسپیرین بدهید. سندرم ری دلیل آن است. این وضعیت تهدید کننده زندگی بوده و ممکن است در کودکی که داروهای حاوی آسپیرین در طی بیماری ویروسی دریافت کرده است، اتفاق بیافتد. علائم آن شامل تغییرات چشمگیر در رفتار، تشنج و کما است. سندرم ری از زمانی که مرکز کنترل بیماریها در مورد دادن اسپیرین به کودکان هشدار داده است بسیار نادر شده است.

عفونت استافیلوکوک اورئوس | MRSA

MRSA نوعی باکتری استافیلوکوک اورئوس است که به برخی از آنتی بیوتیکها واکنش نمی دهد. پزشکان می گویند MRSA در حال حاضر علت اصلی عفونتهای پوستی است. این عفونتها معمولا به شکل دمل یا زخم ظاهر شده و ممکن است مانند جای گزیدگی عنکبوت به نظر برسد. عفونتهای گلو، بینی و گوش MRSA در کودکان در سن دبستان افزایش می یابد.

زرد زخم | Impetigo

زرد زخم عفونت پوستی باکتریایی است که معمولا موجب دسته ای از تاول های کوچک بر روی پوست می شود که دارای ترشحات بوده و پوسته طلایی رنگ را تشکیل می دهند. تماس با این ترشحات می تواند عفونت را به بخشهای دیگر بدن یا افراد دیگر گسترش دهد. اغلب این بیماری توسظ باکتری استافیلوکوک ایجاد می شود اما به واسطه باکتری استرپتوکوک نیز ممکن است ایجاد شود. این نوع زرد زخم معمولا در کودکان در سن دو تا شش سال شایعتر است. اگر با آنتی بیوتیک درمان شود، معمولا زخمها بدون باقی گذاشتن جای زخم بهبود می یابد.

کرم حلقوی | Ringworm

کرم حلقوی عفونت پوستی دیگر است که قارچها عامل ایجاد آن هستند و در واقع هیچ کرمی وجود ندارد. این عفونت موجب حلقه قرمز فلسی بر روی پوست یا لکه گرد ریزش مو بر روی پوست سر می شود. این قارچها به آسانی از کودکی به کودک دیگر گسترش می یابند بنابراین باید از شانه، برس، حوله و لباسهای مشترک خودداری نمود. کرم حلقوی با داروهای ضد قارچ درمان می شود.

بیماری لایم | Lyme Disease

مشخصه بیماری لایم ضایعه پوستی شبیه به صفحه هدف در دارت است که یک تا دو هفته پس از گزیدگی کنه ظاهر می شود ولی هر کسی این ضایعه پوستی مشخص را ندارد. این ضایعه پوستی ممکن است همراه با تب، سردی و بدن درد همراه باشد. مسئول آن نوعی باکتری است که توسط کنه های کوچک (deer ticks) منتقل میشود. این بیماری اگر درمان نشود ممکن است بر مفاصل، دستکاه عصبی و قلب تاثیر بگذارد.

آنفلوانزا | Flu

آیا سرماخوردگی است یا آنفلوانزا؟ این بیماریها علائم مشابهی دارند. آنفلوانزا معمولا موجب تب بالا، سردی، بدن درد، خستگی شدید و تهوع یا استفراغ می شود با این که بیشتر کودکان مبتلا به این بیماری خود بهبود می یابند، اما ممکن است منجر به مشکلات جدی تر مانند ذات الریه شود به خصوص در کودکان کم سن تر. مرکز کنترل بیماریها واکسن سالانه آنفلوانزا را برای کودکان شش ماهه و بزرگتر، توصیه می کند.

آلرژیهای فصلی | Seasonal Allergies

آلرژی فصلی که گاهی اوقات تب یونجه خوانده می شود، عفونت نبوده بلکه واکنش به ذرات میکروسکپی مانند گرده است. علائم آن ممکن است شامل عطسه، آبریزش چشم و گرفتگی بینی بوده و تنها در بهار یا پاییز ممکن است اتفاق بیافتد. کودکان ممکن است دائما بینیشان را با کف دست بمالند که به این حرکت سلام آلرژی (allergic salute) می گویند. هیچ درمانی برای تب یونجه وجود ندارد اما روشهایی برای کنترل علائم وجود دارد.