صندوق بين‌المللي پول با مقايسه شاخص‌هاي كلان اقتصاد ايران و متوسط منطقه‌اي تحليل كرد
جايگاه اقتصاد ايران در منطقه
دنیای اقتصاد – صندوق بین‌المللی پول در گزارشی موسوم به «چشم‌‌انداز اقتصاد منطقه ای: خاورمیانه و آسیای مرکزی» به بررسی وضعیت اقتصادی 30 کشور منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی در سال 2011میلادی و چشم‌‌انداز اقتصادهای این منطقه در سال ۲۰۱۲ پرداخته و در این زمینه جزییاتی ارائه کرده است. IMF با بررسی 8 شاخص کلان اقتصادی ایران در سال 2011، رشد 6/2 درصدی اقتصاد غیرنفتی، سه رقمی شدن ذخایر ارزی، کاهش رشد نقدینگی به 8/23 درصد و رشد ۱۸ درصدی صادرات و ۸ درصدی واردات را برای این سال برآورد کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس، متوسط رشد اقتصادی30 کشور خاورمیانه و آسیای مرکزی در سال 2011 برابر با 9/3 درصد خواهد بود و ایران رشد 5/2 درصدی را در این سال تجربه خواهد کرد. متوسط رشد اقتصادی کشورهای نفتی منطقه نیز 9/4 درصد پیش‌بینی شده است. اقتصاد ایران در سال 2010 رشد 2/3 درصدی را تجربه کرده بود.
بخش غیرنفتی ایران با رشد 6/2 درصدی در سال 2011 مواجه خواهد شد که این رقم از سال قبل که 6/3 درصد بوده است، کمتر است. پیش‌بینی شده است متوسط رشد بخش غیرنفتی کشورهای نفتی منطقه از 5/4 درصد در سال 2010 به 2/4 درصد در سال 2011 برسد. بخش نفتی ایران که به دلیل کاهش شدید قیمت نفت در سال 2009 رشد منفی 7/3 درصدی را تجربه کرده بود، در سال 2010 هیچ رشدی نداشت، اما در سال ۲۰۱۱ انتظار می‌رود با رشد 5/1 درصدی مواجه شود. رشد بخش نفتی منطقه نیز از منفی 6/4 درصد در سال 2009 به 7/3 درصد در سال 2010 رسید و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۱۱ این رقم به 1/1 درصد برسد.
صندوق بین‌المللی پول کاهش رشد اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۱ را در نتیجه اثرات موقت هدفمندی یارانه‌ها دانسته و برای سال ۲۰۱۲ میلادی رشد اقتصادی بیشتری را برای ایران پیش‌بینی کرده است. بر اساس این گزارش رشد کلی اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۲ به 4/3 درصد می‌رسد که از رشد اقتصادی سال ۲۰۱۰ یعنی قبل از هدفمندی یارانه‌ها بیشتر خواهد بود. رشد بخش غیرنفتی اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۲ نیز به 5/3 درصد و رشد بخش نفتی ایران به 5/2 درصد خواهد رسید.
افزایش 68 میلیارد دلاری تولید ناخالص داخلی
بر اساس این گزارش، حجم تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2010 بالغ بر 407 میلیارد دلار بوده و بر اساس پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول این رقم با افزایش 68 میلیارد دلاری در سال 2011 مواجه خواهد شد و به 475 میلیارد دلار خواهد رسید. این در حالی است که کل تولید ناخالص داخلی 30 کشور منطقه با افزایش 390 میلیارد دلاری در سال 2011 مواجه خواهد شد و از 580/2 تریلیون دلار در سال 2010 به 970/2 تریلیون دلار در سال‌جاری خواهد رسید. پیش‌بینی شده است تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۱۲ نیز به 494 میلیارد دلار افزایش یابد.
ثبات شاخص‌های تولید و صادرات نفت
صندوق بین‌المللی پول همچنین پیش‌بینی کرده است شاخص‌های مربوط به بخش نفت ایران در سال 2011 بدون تغییر نسبت به سال قبل باقی بماند. تولید نفت ایران در سال 2011 تغییری نسبت به سال گذشته نخواهد داشت و در سطح 6/3 میلیون بشکه در روز باقی خواهد ماند. ایران در سال گذشته میلادی به طور متوسط 2 میلیون بشکه در روز نفت خام صادر کرد و پیش‌بینی شده است این رقم در سال‌جاری در سطح 2 میلیون بشکه در روز باقی بماند.
مقایسه نرخ تورم ایران با کشورهای منطقه
بر اساس این گزارش افزایش قابل ملاحظه تورم یکی از ویژگی‌های اقتصاد ایران در سال 2011 خواهد بود. در سال 2008 و به دلایل مختلف از جمله رشد قیمت‌های جهانی و کاهش ارزش دلار نرخ تورم در ایران به 4/25 درصد رسیده بود که در سال 2009 این رقم به 8/10 درصد و در سال 2010 به 4/12 درصد رسید. پیش‌بینی شده است در سال 2011 نرخ تورم ایران به 5/22 درصد افزایش پیدا کند. متوسط نرخ تورم در منطقه طی سال 2010 نیز به 4/7 درصد رسید که انتظار می‌رود این رقم طی سال‌جاری به 6/10 درصد افزایش یابد. متوسط نرخ تورم در کشورهای نفتی منطقه نیز از 7/6 درصد به 1/11 درصد افزایش خواهد یافت. صندوق بین‌المللی پول نرخ تورم ایران برای سال آینده میلادی را که از دی ماه آغاز می‌شود 5/12 درصد پیش‌بینی کرده است که نسبت به سال‌جاری تقریبا نصف می‌شود. این سازمان اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها را از جمله عوامل افزایش تورم در ایران طی سال‌جاری میلادی دانسته است.
رشد ذخایر ارزی ایران به 104 میلیارد دلار
صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده است ذخایر ارزی ایران در سال 2011 افزایش نزدیک به 26 میلیارد دلاری را تجربه کند و به رقم 6/104 میلیارد دلار برسد. ذخایر ارزی ایران از سال 2008 روندی افزایشی را طی کرده است. این رقم در سال 2008 بالغ بر 6/79 میلیارد دلار، در سال 2009 بالغ بر 78 میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۰ حدود 9/78 میلیارد دلار بوده است. امسال نخستین سال است که حجم ذخایر ارزی ایران از مرز ۱۰۰ میلیارد دلار عبور می‌کند. ایران از نظر حجم ذخایر ارزی سومین رتبه را در میان 30 کشور خاورمیانه و آسیای مرکزی دارد. حجم ذخایر ارزی ایران برای سال آینده میلادی نیز 138 میلیارد دلار پیش‌بینی شده است.
کاهش رشد نقدینگی
صندوق بین‌المللی پول به رغم اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و پرداخت یارانه نقدی به مردم از کاهش رشد نقدینگی در ایران طی امسال خبر داده است. بر اساس این گزارش در حالی که رشد نقدینگی در ایران طی سال گذشته میلادی بالغ بر 7/26 درصد بود، امسال این رقم به 8/23 درصد کاهش می‌یابد. رشد نقدینگی در ایران برای سال ۲۰۱۲ نیز 9/15 درصد پیش‌بینی شده است.
آمار صادرات و واردات
بر اساس این گزارش، آمار مربوط به صادرات و واردات ایران نیز با تغییراتی در سال‌جاری میلادی مواجه خواهد شد. در حالی که طی سال 2010 نزدیک به 116 میلیارد دلار کالا از ایران به خارج صادر شد پیش‌بینی شده است در سال 2011، 137 میلیارد دلار کالا از ایران به بازارهای جهانی صادر شود که این رقم نسبت به سال قبل افزایش 21 میلیارد دلاری معادل 18 درصد را نشان می‌دهد. از سوی دیگر واردات ایران نیز با افزایش مواجه خواهد شد. در سال 2010، 4/92 میلیارد دلار کالا به ایران وارد شده بود که پیش‌بینی می‌شود این رقم با افزایش حدود 8 میلیارد دلاری معادل ۸ درصد به 3/100 میلیارد دلار در سال‌جاری برسد. مبادلات خارجی ایران در سال ۲۰۱۲ نیز با افزایش روبه‌رو خواهد شد و حجم صادرات و واردات ایران طی این سال به ترتیب به 8/140 میلیارد دلار و 1/105 میلیارد دلار خواهد رسید.
افزایش مازاد تراز حساب‌های جاری
تراز حساب‌های جاری نیز یکی از شاخص‌های دیگری است که صندوق بین‌المللی پول در گزارش منطقه‌ای خود به آن پرداخته است. بر اساس این گزارش مازاد تراز حساب‌های جاری ایران که در سال ۲۰۱۰ با افزایش بیش از 2برابری نسبت به سال قبل از آن به 4/24 میلیارد دلار رسیده بود، در سال‌جاری نیز با افزایش روبه‌رو خواهد شد و به 37 میلیارد دلار می‌رسد. رقم مازاد تراز حساب‌های جاری ایران در سال ۲۰۰۹ بالغ بر 9/10 میلیارد دلار اعلام شده بود. این رقم برای ایران در سال ۲۰۱۲ به 2/35 میلیارد دلار کاهش می‌یابد.