Alborz-01.png
alborz-popel.jpg
خود درمانی؛ تهدید سلامتی جامعه
ارسال در: 1390/06/01-12:22
مصرف خودسرانه دارو از مشکلات مهم جامعه محسوب می شود و رویارویی با آن جزو اولویت های وزارت بهداشت است.
 

استان البرز/پورتال خبری البرز:برپایه آمار پژوهشی وزارت بهداشت،50 درصد بیماران ایرانی در مواقع ضروری به مراکز درمانی مراجعه نمی کنند.

این تحقیقات حاکی از آن است که ایرانیان تنها در هنگام بروز بیماری های عفونی، شکستگی ها ، سرطان ها و... به سرعت به پزشک مراجعه می کنند و در مواردی مثل سرماخوردگی، سردرد و... سهل انگاری و یا خوددرمانی می کنند.

از طرف دیگر ایرانی ها 10تا 15درصد مجموع داروهای کشور را بدون مشورت با پزشک مصرف می کنند.

براساس تحقیقات انجام شده، هر ایرانی سالانه 339عدد دارو مصرف می کند که بیش از استاندارد جهانی است.

ایران یکی از پرمصرف ترین کشورهای دنیا در زمینه مصرف داروست که بخشی از آن ناشی از مصرف خودسرانه و خوددرمانی هاست.

بیماران استان هرمزگان از این قاعده مستثنی نیستند.

به گفته مدیر نظارت بر داروی معاونت غذا و داروی هرمزگان آماری از درصد خود درمانی در هرمزگان وجود ندارد ولی بیشتر داروهای درخواستی بدون نسخه داروهای مسکن ، انواع آنتی بیوتیک و قطره های چشمی است.

شمسایی می گوید : مصرف داروهای مسکن بدون نظارت پزشک عوارضی مانند عوارض گوارشی و آنتی بیوتیکها نیز عوارض کلیوی و کبدی ایجاد می کنند.

البته آنتی بیوتیک ها به علت نوع تاثیر دارویی، بدترین داروهایی هستند که به شیوه خود درمانی مصرف می شوند، چرا که در صورت عدم نیاز بدن به آن، این دارو مانند سم عمل می کند و میکروب های بدن را نسبت به داروهای دیگر مقاوم می کند و در صورت ایجاد عفونت در بدن، دیگر آنتی بیوتیک در درمان بیماری موثر نخواهد بود.

وی می افزاید : قطره چشمی نتروکانین و بتامتازون بیشترین مصرف بدون نسخه را در هرمزگان دارد و کسانی که دچار برق زدگی چشم شده اند این قطره ها را بدون نسخه پزشک از داروخانه ها درخواست می کنند.

شمسایی تصریح می کند: دگزامتازون با 11 درصد پر مصرف ترین دارو در بین هرمزگانی ها است.

وی افزود: شربت دیفن هیدرامین ، کپسول آموکسی سیلین و قرص سرماخوردگی بزرگسالان هم در جایگاه بعدی قرار دارند.

شمسایی مدیر نظارت بر داروی معاونت غذا و داروی هرمزگان شایع ترین علل خود درمانی را مهم تلقی نکردن بیماری ،وضع بد اقتصادی،نداشتن دفترچه بیمه ،تبلیغات ماهواره ای، پایین بودن تفاوت قیمت داروهای بیمه ای با غیر بیمه ای،تجربه قبلی از بیماری ، توصیه اطرافیان و گرانی حق ویزیت پزشکان می داند.

شمسایی با هشدار نسبت به مصرف داروهایی که در شبکه های ماهواره ایی تبلیغ می شوند می گوید: این داروها که به عنوان مکمل های غذایی ، داروی ترک اعتیاد و داروهای لاغری تبلیغ می شوند مجوز و تاییدیه وزارت بهداشت را ندارند و فروش آنها در داروخانه ها ممنوع است.

پیروانی داروساز، آگاهی نداشتن مردم از عوارض دارو را مهمترین دلیل مصرف غیرمنطقی دارو می داند و می گوید: دارو یک ماده شیمیایی است، وقتی وارد بدن می شود به جایی از بدن که حساس هستند، واکنش نشان می دهد و باعث بیماری درازمدت می شود.

مژدهی آذر که سال هاست داروخانه دار و رئیس انجمن داروسازان است درباره علت خوددرمانی به روزنامه خراسان می گوید: ناکارآمدی دفترچه های بیمه و هزینه های سرسام آور درمان، بالا بودن تعرفه های پزشکی برای برخی قشرهای جامعه، دسترسی نداشتن به پزشک از علل خود درمانی است.

به گزارش این روزنامه جمشیدزهی عضو کمیسیون بهداشت نیز در دسترس بودن دارو را یکی از دلایل خوددرمانی بیان کرد و می گوید: ارزان بودن و فروش بدون نسخه برخی از داروها مثل مسکن ها و آنتی بیوتیک ها از دلایل افزایش خوددرمانی در سال های اخیر شده است.

عضو هیئت علمی و استادیار گروه داروسازی بالینی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران فقر اقتصادی، سهولت دسترسی به دارو و اطلاعات کم و ناقص مردم در مورد بیماری‌ها و داروها،گرانی دارو‌ها و عدم حمایت‌‌های مالی بیمه‌ها، باروهای سنتی جامعه نسبت به بی‌ضرر بودن مصرف داروهای گیاهی و مسکن‌ها را علت خود درمانی می داند.

رستگارپناه می افزاید: راهکارهای تخصصی در مورد برخورد با خود درمانی و کاهش بار اقتصادی وارد آمده بر نظام سلامت شامل کاهش هزینه‌های درمان (شامل ویزیت پزشکان و دارو)، بیمه همگانی، پوشش بیمه ای خدمات دارو درمانی، فرهنگ‌سازی رسانه‌ها، افزایش آگاهی و اطلاعات مردم در مورد اهمیت بیماری‌ها، عوارض خود درمانی و اثرات سوء آن می‌تواند نقش بسزایی در این امر داشته باشد.

گاهی تشخیص بیماری و متعاقب آن تجویز دارو از سوی پزشک به درستی انجام میگیرد اما بیماران صرفا" به توصیه اطرافیان ، به مصرف دارو رو می آورند .

کمبود وقت هم علتی است که حتی بسیاری از بیماران مراجعه کننده به داروخانه ها نیز به آن اشاره می کنند.!

رضا یکی از این بیماران می گوید: وقتی در مطب پزشک هستم احساس می کنم جز هدر دادن وقتم هیچ اتفاق دیگری نمی افتد.

وقتی می دانم که پزشک بعد از چند دقیقه معاینه قرار است چه دارویی برایم تجویز کند، مراجعه به پزشک از کار بیهوده ای است.

تهیه یک قرص مسکن احتیاج به تجویز پزشک ندارد.

علی دانشجوی 23 ساله دانشگاه پیام نور بندرعباس می گوید: زمانی که بیماری سبکی می گیرم نیاز به پزشک را احساس نمی کنم چراکه می توانم با مصرف چند قرص و دارو درمان شوم.

ابوعلی شهروند36 ساله مینابی هم می گوید: برای درمان هیچ بیماری ام به پزشک مراجعه نمی کنم.پدرم هم خود درمانی می کرد و استفاده از گیاهان دارویی و دستورالعمل قرص ها را بر اثر تجربه خود به من آموخت.

عالیه بانوی 40 ساله ساکن بندر لنگه نیز می گوید: هنگام بیماری خود و فرزندانم به تجربه ام اعتماد می کنم و تا کنون موفق هم بوده ام و مشکلی ندارم.

مدیر نظارت بر داروی معاونت غذا و داروی هرمزگان می گوید: هیچ فردی نمی‌تواند پزشک خود باشد زیرا بیماری در وهله اول باید توسط پزشک بر اساس عامل بیماری، وضع عملکرد ارگانهای بدن مانند کبد و کلیه تشخیص داده شود و سپس راه‌های درمان نیز توسط پزشک تعیین و به فرد بیمار اعلام شود.

شمسایی می گوید: برای جلوگیری از این امر شایسته است فرهنگ‌سازی مناسب و آگاهی‌بخشی‌های مورد نیاز از طریق رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی، آموزشی انجام شود تا جامعه به وضعیت متعادل در این ارتباط دست یابد.

در این خصوص آموزش و اطلاع رسانی دانش آموزان مقطع ابتدایی ،چاپ بروشور و راه اندازی کتابخانه دنیای دارو در بندرعباس انجام گرفته است.

احمدی متخصص داروسازی نیز مصرف منطقی دارو را یکی از مباحث مهم و از دغدغه های جامعه پزشکی کشور می داند و می گوید: کشور ما به لحاظ مصرف دارو، جزو 20کشور نخست دنیا است و در آسیا بعد از چین مقام دوم را دارد.

شاید بتوان کمبود پزشک در استان هرمزگان را یکی دیگر از دلایل مصرف خودسرانه دارو در هرمزگان دانست .

طبق اعلام دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در استان به ازای هر سه هزار نفر یک پزشک وجود دارددر حالی که باید به ازای هر یک هزار و 500 نفر یک پزشک وجود داشته باشد.

در استان 71 هزارکیلومتری هرمزگان یک میلیون و 450 هزار نفر زندگی می کنند.

حدود 50 درصد بیماریها به دلیل رعایت نکردن الگوی صحیح تجویز و مصرف دارو است.

در سال 89 پزشکان در هرمزگان یک میلیون و 888 هزار نسخه تجویز کردند.

بر اساس اعلام معاونت غذا و داروی هرمزگان آنتی بیوتیک ها با 50 درصد بیشترین تجویز را دارند و پس از آن داروهای تزریقی با 35 درصد و کورتن ها با 20 درصد قرار دارند.

مدیر نظارت بر داروی معاونت غذا و داروی هرمزگان می گوید: میانگین تعداد داروی تجویز شده درهر نسخه در هرمزگان 3 دارو است و این درحالی است که میانگین کشور سه و چهار دهم است.

در استان هرمزگان کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو از سال 75 فعال است که وظیفه کنترل پزشکان در تجویز دارو،برگزاری کلاسهای آموزشی برای شناسایی شاخص های نسخه نویسی و اطلاع رسانی را بر عهده دارد.

برای همین هم هست که کمیته تجویز و مصرف منطقی دارو با برگزاری برنامه های آموزشی متعدد برای پزشکان، داروسازان و اقشار مختلف جامعه تلاش دارد آنها را با عواقب و عوارض مصرف غیرمنطقی داروها به ویژه آنتی بیوتیک ها آشنا کند.

در هرمزگان 103 داروخانه فعال است که 43 داروخانه در شهربندرعباس قرار دارد؛ یعنی به ازای هر هفت هزار نفر یک داروخانه وجود دارد.

مدیر نظارت بر داروی معاونت غذا و داروی هرمزگان در این مورد می گوید: وجود داروخانه های بیشتر در سطح شهر رقابت اقتصادی ایجاد می کند که ممکن است باعث فروش داروهای بی نسخه برای کسب سود اقتصادی بیشتر شود.

باتوجه به اینکه امروزه خوددرمانی‌ عوارض و تهدیدات بسیاری را به همراه دارد ، فرهنگ سازی و اصلاح باورهای جامعه در این زمینه، نظارت بیشتر بر روی خدمات پزشکی و عملکرد حرفه ای پزشکان، وجود پزشک خانواده در همه مناطق استان، نظارت و کنترل قیمت ویزیت پزشکان و هزینه های درمانی تعدیل هزینه های بهداشت و درمان ضروری به نظر می رسد.

 

 

 

منبع :پورتال خبری البرز
نظرات ارسالی:
 
مشارکت در بحث:
نام:
ایمیل:
متن پیام:
کد امنیتی:


درباره ما
جستجو
پیوندها
عضویت
ورود


RSS
آب و هوا



تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به پورتال خبری البرز می باشد و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
البرز به هیچ ارگان ،دسته ، حذب و گروهی وابسته نیست

Copyright alborznews©2010 . All Rights Reserved