همزمان با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها از 28 آذر سال گذشته و عرضه بنزین با سه نرخ یارانه های (100 تومان هر لیتر)، نیمه یارانه ای (400 تومان هر لیتر) و آزاد (700 تومان هر لیتر) در کشور و افزایش قیمت دیگر فرآورده های نفتی، تاثیر اجرای این قانون در کاهش مصرف سوخت در کشور مشخص شد و مصرف انواع فرآورده نفتی در کشور در قیاس با مدت مشابه سال پیش از آن روند کاهشی بسیار محسوسی داشته است.

از 28 آذر تا چهارم تیر امسال مجموع مصرف چهار فرآورده اصلی نفتی در کشور 37 میلیارد و 467 میلیون و 360 هزار لیتر گزارش شده است که در مقایسه با مدت مشابه یک سال پیش از آن، کاهش سه میلیارد و 394 میلیون و 650 هزار لیتری را نشان می دهد.

حدود 850 میلیون لیتر از این میزان کاهش، مربوط به فرآورده بنزین، 725 میلیون و 650 هزار لیتر مربوط به نفت سفید، 734 میلیون و 290 هزار لیتر مربوط به فرآورده گازوییل (نفت گاز) است و نفت کوره با یک میلیارد و 85 میلیون و 390 هزار لیتر کاهش نسبت به دوره مشابه سال پیش از آن رکورد دار بیشترین کاهش مصرف در میان سه فرآورده نفتی دیگر بوده است.

از 28 آذر 89 تا چهارم تیر 90 ، روزانه به صورت میانگین 57 میلیون و 66 هزار لیتر بنزین موتور به عنوان استراتژیک ترین کالای مصرفی در کشور مصرف شد. این میزان در دوره مشابه یک سال پیش از آن روزانه 62 میلیون و 150 هزار لیتر بوده است.

همزمان با کاهش ذخیره بنزین 100 تومانی در کارت‌های هوشمند سوخت به کمتر از 300 میلیون لیتر، پیش بینی می شود مصرف بنزین یارانه ای در هفته های آینده کاهش قابل توجهی یابد و در مقابل فروش بنزین 400 و 700 تومانی رونق بیشتری خواهد گرفت.

بر اساس آمار شرکت ملی پالایش و پخش، هم اکنون روزانه به صورت میانگین 57 تا 59 میلیون لیتر بنزین در پالایشگاه ها تولید و حدود 57 تا 58 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می شود و مصرف و تولید بنزین در کشور برابر است.

در دوره زمانی یاد شده، میانگین مصرف گازوییل به عنوان دومین فرآورده پرمصرف در کشور با چهار درصد کاهش نسبت به دوره مشابه یک سال پیش از آن به روزانه 86 میلیون و 590 هزار لیتر رسیده است.

گازوییل به دلیل داشتن قابلیت مصرف در بخش های مختلف دارای تنوع مصرف بیشتری نسبت به سایر فرآورده های نفتی است. به صورت میانگین، 53% نفت گاز در بخش حمل و نقل، 17% در بخش نیروگاهی، 13% در بخش کشاورزی، 9% در صنایع و بقیه آن در دیگر بخش ها مصرف می شود.

مصرف نفت کوره نیز پس از گذشت حدود 189 روز از اجرای قانون هدفمند سازی یارانه ها روندی کاهشی داشته و مصرف این فرآورده نفتی با بیش از یک میلیارد لیتر کاهش در مجموع به هشت میلیارد و 229 میلیون و 60 هزار لیتر رسیده است .

میانگین مصرف روزانه این فرآورده نفتی در دوره زمانی مورد بررسی در مقایسه با دوره زمانی مشابه یک سال پیش از آن، با 12% کاهش، از روزانه 49 میلیون و 280 هزار لیتر به روزانه 43 میلیون و 540 هزار لیتر کاهش یافته است.

بر اساس آمارهای رسمی شرکت ملی پخش، مصرف روزانه نفت سفید در این دوره زمانی، با سه میلیون و 840 هزار لیتر کاهش به ده میلیون و 450 هزار لیتر رسیده که حاکی از رشد منفی 27 درصدی نسبت به مدت مشابه یک سال پیش از آن است.

درمجموع در دروره زمانی یاد شده، ده میلیارد و 897 میلیون و 740 هزار لیتر بنزین، 16 میلیارد و 365 میلیون و 510 هزار لیتر گازوییل، یک میلیارد و 975 میلیون و 50 هزار لیتر نفت سفید و هشت میلیارد و 229 میلیون و 60 هزار لیتر نفت کوره در کشور مصرف شده است.

با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها و منطقی شدن قیمت حامل های انرژی، تحول چشمگیری در بخش های مختلف اقتصاد کشور به ویژه در مصرف فرآورده های نفتی ایجاد شد که جایگاه ایران را در تولید و مصرف بهینه سوخت ارتقا داد.

مقایسه کاهش مصرف هر یک از فرآورده های نفتی و محاسبه آن با قیمت‌های بازار

خلیج فارس نشان می دهد که صرفه جویی حدود سه میلیارد و 400 میلیون لیتری در مصرف فرآورده های نفتی سود قابل توجهی برای کشور به همراه دارد.

با توجه به ادامه روند کاهشی مصرف سوخت در کشور و بهره برداری از طرح های بنزین سازی و بهینه سازی در پالایشگاه های کشور، علاوه بر بی نیازی کشور از واردات بنزین، مجوز صادرات یک میلیارد لیتری بنزین و دیگر فرآورده ها سال گذشته به وزارت نفت داده شد؛ این در حالی است که قرار بود صادرات بنزین از خرداد 90 آغاز شود، اما بر اساس سیاست گذاری جدید تلاش شد این کار مهم با شتابی بالاتر به مرحله اجرا در آید.

شرکت ملی پالایش و پخش همزمان با صدور مجوز صادرات بنزین، برای صادرات فرآورده های نفتی به دیگر کشورهای همسایه، از جمله افغانستان و ارمنستان مذاکره کرده است؛ پیش از این بنزین و دیگر فرآورده های نفتی به عراق صادر می شد.