استان البرز/ پورتال خبری البرز:در این استان بیش از 80 گونه درخت جنگلی، 700 گونه مرتعی، 300 گونه دارویی و 400
گونه زراعی، باغی، صیفی، زینتی و سبزی که اغلب شهدزا و گرده زا هستند و نیز مراتعی
با وسعت یک میلیون و 600 هکتار و جنگلهای انبوه و نیمه انبوه وجود
دارد.
به همین لحاظ و نیز به دلیل شرایط آب و
هوایی مناسب، این استان ظرفیت مطلوبی در پرورش زنبور و تولید عسل دارد اما هنوز این
محصول ارزش واقعی خود را بین سایر مواد غذایی به دست نیاورده و تولید آن در استان
هم با مشکلاتی روبروست. تولید این محصول امسال در استان 50 درصد کمتر از پارسال
بود.
براساس آمار پارسال، هزار و 547 نفر پرورش
دهنده زنبور در این استان از71 هزار و 222 کلنی، 660 تن عسل استحصال کردند اما
امسال با وجود این که تعداد پرورش دهندگان به 2 هزار نفر و تعداد کلنی ها به 100
هزار کلنی رسید، اما تولید نصف پارسال بود.
کیهان ایمانی، رییس اتحادیه زنبورداران
استان کهگیلویه و بویراحمد، در این باره می گوید: پارسال 700 تن عسل در استان تولید
شد و تولید امسال به کمتر از 350 تن رسید.
یکی از زنبورداران استان علت کاهش تولید را
مشکلات آب و هوایی می داند و می گوید: در چند سال اخیر گرد و غبار موجود موجب شده
است تا میزان تولید عسل کاهش یابد و زنبورها دچار آَسیب شوند.
وی می افزاید: هرچند این گرد و غبار در
سالهای گذشته و 3 سال اخیر هم وجود داشت اما با نگهداری وهزینه بیشتر در سالهای
گذشته توانستیم زنبورها را تا حدودی از این آسیب محفوظ داریم اما احساس می کنم که
مقاومت آنها در مقابل این پدیده کم شده و تولید آنها هم کاهش یافته است.
حاج کریم پذیر، دیگر زنبوردار، با داشتن 500
کندو هم علت این کاهش تولید را به خشکسالی ربط می دهد و تصریح می کند: زنبور به
محیط اطراف وابسته است و اگر محیط اطراف خشک باشد این مساله به زنبورها آسیب می
رساند.
یکی از مشکلات زنبورداران محل نگهداری آنها
و هزینه بر بودن آن محل برای زنبورداران است.
یکی از زنبورداران دهدشتی که 300 کندو دارد
نیز می گوید: کندوها را باید در باغها نگهداری کنیم و بابت آن به باغداران هزینه
بپردازیم چرا که باغداران استان توجهی به اهمیت گرده افشانی در رشد محصولات
نمی‌کنند، این در حالی است که گرده افشانی در جهان از اهمیت بسزایی برخوردار است و
در کشورهای دیگر باغداران با پرداخت هزینه، زنبورداران را برای گرده افشانی در زمان
گلدهی به باغات خود می‌آورند، اما در ایران زنبودار باید هزینه‌ای را بابت استفاده
از باغ به باغداران بدهد، در نتیجه این موضوع مشکلات مالی را برای زنبورداران به
وجود آورده است.
آذر پیوند می افزاید: عسل استان در بازار با
سختی فراوان به فروش می رسد چرا که عده ای عسلهای تقلبی به بازار ارائه می دهند به
همین علت مردم فکر می کنند عسلهای بازار همه مثل هم هستند و یکی از دلایل کاهش مصرف
عسل هم همین است چراکه مردم دوست ندارند مبلغ زیادی را هزینه عسل تقلبی بکنند.
وی اطلاع‌رسانی در مورد تشخیص عسل مرغوب و
نوع تقلبی، اعطای تسهیلات زودبازده و برخورد با تولیدکنندگان عسل نامرغوب را در حل
مشکلات تولید عسل استان موثر می داند.
دیگر زنبورداران هم نبود کارخانه‌های فرآوری
و بسته بندی عسل، نبود سرمایه در گردش،نبود آزمایشگاه تشخیص بیماریها و آفات زنبور
عسل، نبود کارخانه‌های کندوسازی استاندارد و پیشرفته، نبود برنامه ریزی برای تولید
عسل باکیفیت، اصلاح نشدن ساختار کندوهای کهنه موجود باکندوهای استاندارد و پیشرفته
و جایگزین نکردن ملکه های اصلاح شده و جوان با ملکه های پیر و بومی را از مشکلات و
چالشهای بخش زنبورداری در استان بیان می کنند.
کارشناس امور دام می گوید: یکی از مهمترین
عوامل محدودکننده صنعت زنبورداری آفات و بیماریهای مختلف است که هر ساله تلفات،
ضایعات و خسارات سنگینی را به زنبورداران منطقه وارد می کند و تعداد زیادی از آنها
را به عرصه ورشکستگی می رساند.
فلاحت می افزاید: سالهای گذشته بخش
زنبورداری از خشکسالی آسیب دید و امسال نیز ورود هوای غبارآلود درکنار مسائلی چون
کمبود نقدینگی و توسعه نیافتن صنعت بیمه، مشکلاتی را برای زنبورداران به وجود آورده
است.
رییس اتحادیه زنبورداران کهگیلویه و
بویراحمد مهمترین علت این کاهش را خشکسالی و وجود گرد و غبار در استان می داند و می
گوید: با توجه به شرایط ممتاز وکم‌نظیر طبیعت استان اگر گرد و غبار نبود
می‌توانستیم مرغوبترین و باکیفیت‌ترین عسل را نسبت به تعداد کلونی‌های موجود در
کشور داشته باشیم اما متاسفانه گرد و غبار غرب با منشا خارج از کشور تاثیر نامناسبی
بر تولیدات زنبورداران گذاشته است.
ایمانی ادامه می دهد: آمار تلفات امسال
زنبورها هنوز مشخص نشده است، اما پارسال 50 درصد تلفات داشتیم که باعث کاهش ناگهانی
کلونی‌ها شد، چراکه تعداد زیادی از زنبورها که برای جمع‌آوری شهد به طبیعت رفته
بودند، به کندو برنگشتند و به نظر می‌رسد این زنبورها بیماری خاص داشتند که توان
مسیریابی را از دست داده بودند و امسال هم به دلیل خشکسالی در منطقه گرمسیری، تولید
لارو زنبور محدود بود.
وی می افزاید: هجوم پرنده زنبورخوار در بهار
و پاییز نیز از دیگر دلایل تلفات زنبورعسل دراستان است.
ایمانی می گوید: با لطمه‌ای که براثر گرد و
غبار و خشکسالی به زنبورداران استان وارد شده است، نه‌تنها توقعمان بلکه خواسته مان
این است که دولت برای تامین خوراک زمستانی زنبورها حمایتمان کند.
معاون امور دام سازمان جهادکشاورزی هم با
اشاره به این که همکاری بانکهای استان در زمینه پرداخت تسهیلات به متقاضیان ضعیف
است، تصریح می کند:30 واحد زنبورداری با 10 هزار کلونی در این استان منتظر پرداخت
تسهیلات از بانکهای استان هستند.
نعمتی با بیان اینکه حرفه زنبورداری وابستگی
زیادی به منابع طبیعی و شرایط آب و هوایی دارد و عوامل خطر زیادی آن را تهدید
می‌کند، می افزاید: امسال با همکاری و مساعدت صندوق بیمه محصولات کشاورزی استان و
همراهی زنبورداران، بیمه کلنی‌های زنبور عسل در مقایسه با پارسال بیش از سه برابر
افزایش داشت.
او اضافه می کند: امید است صندوق بیمه
محصولات کشاورزی، تسهیلات ویژه‌ای را درکلیه امورخدمات بیمه‌ای از انعقاد بیمه نامه
تا پرداخت به موقع غرامت‌ها داشته باشد تا در سالهای آینده با تشویق و ترغیب
زنبورداران شاهد شکوفایی و رشد بیشتری در زمینه بیمه زنبورداری باشیم.
ایجاد سرمایه در گردش، وجود آزمایشگاه تشخیص
بیماریها و آفات زنبور عسل، برنامه ریزی برای تولید عسل با کیفیت، اصلاح ساختار
کندوهای کهنه موجود با کندوهای استاندارد، جایگزین کردن ملکه های اصلاح شده و جوان
با ملکه های پیر و بومی با اجرای طرح اصلاح نژاد زنبور عسل از جمله طرحهای ارائه
شده برای تولید بیشتر است.
کارشناس امور دام جهادکشاورزی استان هم می
گوید: این اداره برای جبران کاهش تولید و جلوگیری از روند آن برنامه های مختلفی را
تدوین و طراحی کرده است از جمله این که سوخت زنبورداران یعنی نفت را که برای گرم
کردن چادرها و منازل نگهبانی استفاده می کنند با قیمت لیتری 100 تومان در اختیار
آنها قرار داده ایم.
نعمتی می افزاید: یکی دیگر از مشکلات
زنبورداران تامین شکر است که پارسال جهاد کشاورزی با کمک 100 میلیون تومانی در
اختیار زنبورداران قرار داد.
وی ادامه می دهد: گرمای شدید و گرد و غبار،
امسال از عمده ترین مشکلات کاهش تولید عسل بود و موجب شد تا زنبورهایی که برای
تامین غذا بیرون می رفتند نتوانند به کندوها برگردند لذا برای رفع این مشکل و فاصله
نگرفتن زنبورها از کندو قرار شد ستاد حوداث غیرمترقبه استان، شکر مورد نیاز
زنبورداران را تامین کند که این کار در حال پیگیری است و به زودی به نتیجه خواهد
رسید.
نعمتی اضافه می کند: جهاد کشاورزی استان با
برپایی کلاسهای آموزشی برای زنبورداران و پرداخت تسهیلات لازم زمینه را برای تولید
بیشتر فراهم کرده است.
این کارشناس می افزاید: بیمه این صنف یکی از
مشکلات و چالشهای پیش روی زنبورداران بود، زیرا زنبورداران به دلیل نقل مکان دایم
با مشکلاتی روبرو هستند از این رو بحث بیمه آنها در دستور کار است.
کارشناسان امور دام بر این باورند که
استفاده از تمام ظرفیتهای تولید، حمایت وزارت جهاد کشاورزی از تولیدکنندگان و تامین
مواد اولیه و تجهیزات زنبورداری، برگزاری همایشهای تخصصی زنبورداری، برقراری ارتباط
بین زنبورداران و باغداران و متوجه ساختن آنها در خصوص تاثیرگذاری زنبور در افزایش
محصولات باغی و زراعی، پیشرفته کردن صنعت زنبورداری، تبادل تجربیات و تحقیقات بین
زنبورداران و پژوهشگران و تشویق جوانان به پرورش زنبور از مهمترین راهکارهای رونق
این صنعت است.